Wilno » Okolice Wilna
Muzeum-młyn dworski w Lubowie (Liubavo dvaro malūnas)

Położone nieopodal Wilna Lubowo jest jednym z najstarszych dworów na Litwie. Znajduje się w malowniczej okolicy nad rzeką Gerėja, obecnie zwaną Żalesą. Już w roku 1546 w księdze skarbowej dworu władcy Litwy Zygmunta Augusta szczegółowo opisano remontowane w owym czasie stawy w Lubowie. Na przestrzeni wieków dwór w Lubowie doświadczył wielkich zmian – dawniej jego obszary rozciągały się aż do jeziora Cesarka, natomiast w okresie sowieckim przeszedł niejedną próbę.

Lubowem władała arystokracja – poczynając od rodziny królewskiej, księcia Mikołaja Radziwiłła Rudego, rodziny Golejewskich, polityków Kryszpinów Kirszensztejnów, a kończąc na hrabiach Tyszkiewiczach oraz utalentowanych Ślizieniach. Jako pierwszy ze Ślizieni w Lubowie mieszkał słynny XIX-wieczny rzeźbiarz litewski Rafał Ślizień. Wraz z żoną Kamillą Tyszkiewiczówną jest on pochowany w podziemiach kaplicy-mauzoleum dworu w Lubowie.

Przesycony tajemniczością, pełen niespodzianek i odkryć, najbardziej romantyczny dwór na Litwie – dwór w Lubowie jest prezentowany w założonym z inicjatywy Gintarasa Karosasa muzeum – unikalnym kamiennym młynie dworskim.

Młyn wybudowano w 1902 roku, w miejscu dawnego młyna, wymienianego w spisie inwentarza posiadłości z 1727 r. W tym zabytku dziedzictwa technicznego opowiada się liczącą prawie pół tysiąclecia historię dworu, prezentuje sztukę Lubowa, jego architekturę, mieszkańców okresu międzywojennego, młynarzy, procesy technologiczne, demonstruje autentyczne wyposażenie młyna.

W dawnym pomieszczeniu mieszkalnym młynarza, urządzono centrum dla zwiedzających. Młyn wodny wykonany z kamienia łupanego z ozdobnym gzymsem z czerwonej cegły stanowi jeden z reprezentacyjnych obiektów dziedzictwa technicznego w naszym kraju.